Op 12 februari promoveerde Anne Meike Boels, arts-epidemioloog, op haar onderzoek naar diverse aspecten van type 2 diabetes mellitus (T2DM). De afgelopen decennia heeft de T2DM zorg zich enorm ontwikkeld. De zorg is met de komst van de eerste NHG-Standaard in 1989 gestructureerd geworden en de gemiddelde HbA1c waarde van mensen met T2DM is de afgelopen jaren flink gedaald. Tijdens haar promotie onderzocht Anne Meike of de toekomstige T2DM zorg persoonlijk, contextueel en digitaal zou kunnen worden.

Persoonlijke diabeteszorg

De afgelopen jaren hebben grote onderzoeken laten zien dat niet iedereen met T2DM profiteert van strikte regulering van de bloedglucosespiegel. Als huisartsen en praktijkondersteuners goed rekening houden met de leeftijd van patiënten en met de diabetesduur, dan kunnen de nadelige effecten van een behandeling beter in balans komen met de positieve effecten. Door de gepersonaliseerde aanpak van de NHG-Standaard te volgen, kan bij één op de vier 70-plussers overbehandeling worden voorkomen. Gelukkig houden artsen uit Duitsland, Ierland, Zweden, Nederland en het Verenigd Koninkrijk al rekening met de leeftijd en de complicaties van hun patiënten bij het voorschrijven van insuline, zo bleek uit een vignetten studie.

Contextuele diabeteszorg

Uit onderzoeken naar tevredenheid met de diabetesbehandeling, patiënten activatie en gezondheidsstatus, bleek dat deze ‘door patiënten gerapporteerde uitkomsten’ niet alleen samenhingen met klinische uitkomsten, zoals het HbA1c, maar ook met elkaar. Dit ingewikkelde netwerk van klinische en ‘door patiënten gerapporteerde uitkomsten’ impliceert dat contextuele factoren óók van belang zijn in de diabetesbehandeling. Gelukkig is een holistische aanpak Nederlandse artsen, met name huisartsen, niet vreemd. Door niet alleen rekening te houden met patiëntkenmerken, zoals leeftijd en complicaties, maar ook met iemands context, kan de diabeteszorg nog verder verbeteren.

Digitale diabeteszorg

mHealth – gezondheidszorg geleverd met behulp van mobiele apparatuur zoals

bijvoorbeeld smartphones – is een onderdeel van de geneeskunde waarbinnen veel ontwikkelingen plaatsvinden. Om een beter beeld te krijgen van T2DM apps werd een (Cochrane) systematisch literatuur onderzoek uitgevoerd, waarbij 24 studies met 4150 deelnemers werden geïncludeerd. Hieruit bleek dat het gebruik van smartphone apps slechts tot een kleine daling van het HbA1c leidde. De onderzoekers ontwikkelden zelf ook een app om het zelfmanagement bij mensen met T2DM die insuline gebruikten te stimuleren: de TRIGGER app. Om de effectiviteit van deze app te onderzoeken werd een gerandomiseerd onderzoek uitgevoerd. In totaal werden 230 mensen met T2DM vanuit 40 huisartsenpraktijken en 5 ziekenhuizen geïncludeerd. Helaas bleek de TRIGGER app niet effectief. Ook voor apps geldt dat zorg op maat belangrijk is.

Anne Meike Boels, Rimke Vos en Guy Rutten.