Op 4 december 2018 promoveerde Anne-Karien de Waard na verdediging van haar proefschrift over het opsporen van mensen met een hoog risico op cardiometabole aandoeningen in Europa.

Cardiometabole aandoeningen (hart- en vaatziekten, diabetes en chronisch nierfalen), zijn wereldwijd de belangrijkste doodsoorzaak. Steeds meer mensen hebben een verhoogd risico op deze aandoeningen, met name door een ongezonde leefstijl zoals weinig lichamelijke activiteit, roken en een ongezond voedingspatroon. Door het verlagen van het risico kunnen cardiometabole aandoeningen worden voorkomen; preventie is daarom hard nodig.

Tijdens haar promotie onderzocht Anne-Karien de stand van zaken op het gebied van selectieve preventie in Europa. Selectieve preventie heeft als doel om mensen met een hoog risico op cardiometabole aandoeningen op te sporen en te behandelen om zo hun risico te verlagen. Het bleek dat twee-derde van de landen in de Europese Unie een selectief preventie programma heeft.

Verder inzoomend op vijf landen (Denemarken, Griekenland, Nederland, Tsjechië en Zweden), bleek uit een vragenlijst verspreid onder 575 huisartsen dat de activiteiten van huisartsen op het gebied van selectieve preventie van cardiometabole aandoeningen erg wisselden tussen de landen. Huisartsen bleken in elk land erg positief over selectieve preventie en zagen dit ook als hun taak.

Verder bleek uit een vragenlijst verspreid onder 1354 personen die een bezoek brachten aan de huisartspraktijk dat het grootste deel bereid was om mee te doen aan een gezondheidscheck. De  meerderheid had een voorkeur voor de huisartsprakijk als instelling voor deze check.

Verder worden in het proefschrift twee systematische literatuur reviews beschreven waarin de bevorderende en belemmerende factoren voor selectieve preventie in kaart werden gebracht voor zowel huisartsen als de bevolking. De belangrijkste bevorderende factoren voor huisartsen om aan selectieve preventie van cardiometabole aandoeningen te doen bleken een positieve houding ten opzichte van preventie, beschikbaarheid van effectieve interventies, beschikbaarheid van support in de praktijk en voldoende training. Belemmerende factoren bleken een gebrek aan tijd en onvoldoende vergoeding.

In de tweede review bleken de bevorderende factoren onder de bevolking onder andere het willen weten van hun cardiometabole risico en zich verantwoordelijk voelen voor de eigen gezondheid. Belemmerende factoren bleken een jongere leeftijd, roken, lage opleiding en zich zorgen maken over de uitkomst.

Concluderend bieden de resultaten beschreven in het proefschrift bieden aanknopingspunten om selectieve preventie van cardiometabole aandoeningen in Europa te optimaliseren.

Anne-Karien de Waard

Klik hier voor het proefschrift.